wróć

Kościół Św. Marcina i Św. Stanisława i zabytkowy cmentarz w Goszczanowie

Jednym z ciekawszych zabytków w Goszczanowie jest, położony na wzgórzu, kościół Św. Marcina i Św. Stanisława. Pierwsze wzmianki pisane dotyczące Goszczanowa pojawiają się już w bulli papieża Innocentego II z 1136 roku – była to wówczas miejscowość należąca do dóbr arcybiskupstwa gnieźnieńskiego. Goszczanów padł ofiarą najazdu krzyżackiego w 1331 roku, wtedy też spłonął miejscowy kościół. W latach 1660-1682 Adam Poniatowski herbu Szreniawa, chorąży sieradzki, właściciel dóbr pobliskiego Poniatowa, zbudował obecną, barokową świątynię o jednonawowym korpusie z dwoma kaplicami i prezbiterium wzniesionym na odcinku łuku – w formie absydy. Obok kościoła znajdował się dwór arcybiskupstwa i zabudowania plebana. Około 1800 roku kościół uzyskał wieżę na planie kwadratu, zwieńczoną barokowym hełmem – wtedy też zbudowano klasycystyczny przedsionek od strony wsi. W 1904 roku wnętrza udekorowała firma malarska Leona Zdziarskiego – powstała całościowa aranżacja malarstwa ściennego z wykładem historii Zbawienia, utrzymana w popularnych na tym obszarze formach neorenesansu i neobaroku, nadających świątyni nieco pałacowy charakter. Wzniesiony w XVII wieku kościół był przez lata upiększany przez miejscowych właścicieli ziemskich – w dekoracjach bocznych, osiemnastowiecznych ołtarzy znajdziemy herby Korczak (Komorowscy z Poniatowa) i Leszczyc (Jabłkowscy z Sulmowa). Dzięki konserwacji wystroju w ostatnich latach możemy dziś w pełni docenić jego wartości artystyczne – zachowało się późnobarokowe i rokokowe wyposażenie oraz przykłady sztuki XIX i XX wieku (chrzcielnica z 1891 roku, polichromie). Z poprzedniego kościoła ocalały min. tablica nagrobna Mikołaja Poniatowskiego herbu Szreniawa z 1646 roku (w kaplicy Poniatowskich) oraz obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem, czczony jako łaskami słynący (w lewym ołtarzu bocznym). Między 1910 a 1914 rokiem powstała także zachowana do dziś plebania.